mercoledì 25 maggio 2005

Is picocus de crobi in su libru de Domìnigi Garbati

Picciocch'e crobi. Memorie e personaggi cagliaritani est un'arregorta de otu contixeddus a pitz''e una Casteddu ki non c'est prus. Dd'at scritu Domìnigu Garbati po sa domu de imprenta Grafiche del Parteolla.

Su libru est cumpostu de otu contixeddus ki fuèddanta de personis, traballus e avesus de una Casteddu antiga, ki in s’arregordu de is casteddayus bècius fiat sa tzitadi de is piccioccheddus ‘e crobi, de sa tzipulada de tzia Catirina in sa Marina, de s’acòncia-còssius e de s’arregateri, de is jogus de Paskixedda cu sa famillya intrega, de Buicu Sballadori, de sa càscia de Sant’Arega, e fiat puru, mancai du esti ancora, sa tzitadedda de is viudas ki kistiònant de su ki no nc’esti prus.

In su cumentz’‘e su libru, s’autori sprìcat ca is arregordus funti su tistimonju de cumenti una borta totu sa genti pigat parti a is cosas fitianas e cotidianas de su bixinau. E is 'personajus' fìanta ke atoris de-i custu tiatru, fìanta issus a donai colori e sentidu a sa vida de totus, e totus dus castianta de manera allirga, «veri e propri protagonisti nella loro genuinità, semplicità, schiettezza e umorismo spontaneo, gustoso ma non triviale».

Scritu in campidanesu-casteddayu, a grafia italiana e cun tradusidura in italianu, su libru bolit castiai a-i cuddu mundu antigu cun d-un’arrisixeddu a buca, e is casteddayus bècius, is ki ancora s’arregòrdanta, «immagineranno più facilmente l’ambientazione dei racconti». Ma de importu mannu esti puru a s’arregordai de cumenti kistionanta is casteddayus bècius, cun cudda fueddada sempri arrica de brullas e trampas.

Domìnigu Garbati, autori connotu de cumèdias sardas, ke Sa pingiada de Tziu Franciscu e S’arretonera, ananti de-i cust’ùrtima opera, iat scritu tres librus de contus jai: Racconti Sardi, Contus Casteddaius (Racconti cagliaritani) e Racconti umoristici sardi. Sighit di aici s’obra sua de memòria de is istòrias de Casteddu e de sa Sardinnya intrea.

A ligi custi libru s’impàrat a fai sa cassola a sa casteddaya puru, candu no nci fiat abisonju de «cosa afrodisìccara» ma bastat a andai a su mercau, a circai «pisci de mari biu» e poi a du ponni a coi cun «tomata frisca e sicada, allu, perdusèmini pibireddu, sali e oll’e armanu, scròpula, anguidda, lissa, arrocali, prupixeddu e còciula niedda». Totu s’acumpangiat cun binu nieddu. E po acabai...

Artìgulu giai pubricau in su 2005 in "Godot News".