Po cantu Biddanoa est su tìtulu de s'arromanzu in lìngua sarda de Benibeniu Lobina, imprentau in duus bolùminis de sa domu imprentadora 2D Editrice Mediterranea in su 1987. Iat bintu su prèmiu de literadura sarda “Casteddu de sa fae” de Posada in su 1984.
Benibeniu Lobina (Benvenuto Lobina) fiat nàsciu in Biddanoa (Villanova Tulo) in su 1914. Iat cumentzau a scriri e a produsi poesias in italianu, acapiendisinci a su movimentu futurista i a s'ambienti literàriu ki ingiriàt a s’arrebista “Futurismo” ghiada de Mino Somenzi.
A pustis de sa sperièntzia sua cument’e sordau in sa gherra po s’Etiòpia e sa Segundu Gherra, su poeta biddanoesu si fiat acostau a s’ambienti literàriu sardu ki ingiriàt a-d Angiulu Dettori, dirigidori de s’arribista “S’Ischiglia” de Casteddu.
In su 1964 iat bintu su Prèmiu Otieri de Literadura Sarda, in sa setzioni "poesia" i a pustis atrus prèmius puru, sardus e italianus, arregollendi sempri grandu aprètzius de crìtigus e autoris. Tantu po nai, connota meda est s’epìstula ki Biagio Marin d’iat iscritu candu iat bintu su prèmiu “Città di Lanciano” cun s’arregorta de poesias Terra disisperada terra, bessia a pustis po sa Jaka Book de Milanu in su 1974.
Po cantu spetat a s’arromanzu suu, ki est una de is obras de narrativa a limba sarda prus connota (gràtzias a sa tradusidura in italianu puru, ki da iat cuidada Lobina etotu), tocat a nai ki est unu “testo” ki tenit diferentis pranus narrativus ki s’atòbianta e si tzèrrianta s’unu cun s’atru de manera continua, ki ndi bessit un’arromanzu dinàmigu e strumbullosu, e mai stàtigu.
Custa strutura est cumposta de is istòrias de sa genti ki bivit in bidda, chi s’ingrùxanta cun sa Grandu Stòria de su Mundu e cun is tempus colaus, est a nai cun su mundu chi non nc'est prus, chi però abarrat sempri bivu in su tempus presenti, cun forma de arregordus, contus e duendas.
Su personàgiu principali de s’arromanzu est Luisicu: Luisicu su sordau, su balenti gherradori, s’eroe de sa Grandu Gherra, su “capitano Lussu” de bidda; Luisicu ki si nci bogat sa divisa, su apustuis-sordau, su babbu ki stimat a is fillus suus, ma ki si depit cunfruntai cun-d un’arrealidadi ki si ndi frigat de su passau, cun-d unu mundu piticu ki benit prenciau de is undas ki arrìbanta donnya tanti cun su trenu a segai sa trancuillidadi de su logu.
Di aici est sa Stòria: tenit sa faci de unu “parlatore” ki tzèrriat is piciocus po andai a cumbati po “la patria”, atesu.
Stravanau s’umperu de su linguàgiu literàriu de Lobina, chi podeus nai “a prus lìnguas”: s’italianu, su sardu campidanesu “artu” e su dialetu de bidda. Sfumaturas de limba ki pìntanta su naturali e is caraterìstigas de is personàgius. Ominis e fèminas ki su mundu giogat “a bòlidu” intr’’e arrealidadi e paristòrias, intr’’e sa Stòria de is òminis de su mundu, e sa stòria personali ki dònnia cristianu tenit, sa stòria de Benibeniu Lobina òmini de Biddanoa e de su mundu.
Po cantu Biddanoa est un’obra de importu in sa stòria de sa literadura in sardu e in italianu puru, ca s’autori, sendi a duas lìnguas, at prodùsiu un’arromanzu “dòpiu”, ca sa “tradusidura” d’at fata Lobina etotu, inui is duas ànimas de su scriidori, sa sarda e s’italiana, bèssinti a pillu de manera cumpria.
Benibeniu Lobina est mortu in su 1993 e sa bidda sua di at intregau unu prèmiu de poesia po d’arregordai a totus. S'arromanzu est bessiu torra in su 2004, pubricau de sa domu imprentadora Ilisso de Nùgoro, cun s'introdusidura de Giuanni Pirodda e una nota biogràriga de Anna Serra Lobina. Innoi a bàsciu s'acàpiu po scarrigai su libru digitali in PDF.
Po ndi sciri de prus:
